تعمیرکار خود باشید - قسمت پنجم
پاره‌ای از ایرادهای خودرویی بسیار ساده و روش برطرف کردن آن‌ها نیز آسان است. "تعمیرکار خود باشید" با بیان ساده شما را به رفع مشکل پیش آمده دعوت و تا زمان رفع مشکل مرحله به مرحله راهنمایی می‌کند.
به گزارش خبرنگار خودروکار، پنچری خودرو یکی از ساده ترین مشکلاتی است که هر لحظه و هر جا می تواند گریبان گیر راننده خودرو شود و از این رو آمادگی برای مواجهه با این مشکل ساده اما اساسی یکی از مهم ترین اصول در تملک یک خودرو است.
شاید جالب باشد که بدانید کلمه پنچر ریشه در زبان لاتین دارد که بعد ها در زبان انگلیسی به پانکچر (Puncture به معنای سوراخ کردن) و در فارسی به پنچر بدل شد.
دسته بندی پنچری
به واسطه نوع تایر و محل سوراخ شدگی می توان پنچری را دسته بندی کرد. تایرها به دو نوع کلی تیوب دار و بدون تیوب یا تیوبلِس تقسیم بندی می شوند که به واسطه این تقسیم بندی شکل طراحی و عملکرد ان ها کمی با هم متفاوت است.
در تایرهای تیوب دار سوراخ شدن تایر تا زمانی که به تیوب آسیبی نرساند مشکلی به وجود نمی آورد اما به محض سوراخ شدن تیوب و خارج شدن باد از آن که موجب فرو نشستن تایر می شود می تواند عواقب بدتری به همراه داشته باشد. در این حالت اگر با خودرو یا موتورسیکلت پنچر مجهز به تایرهای تیوب دار، به ناگه شتابگیری یا ترمز گیری کنید ممکن است تیوب در تایر چرخیده و از ناحیه ولو (Valve) دچار پارگی شود. در این صورت جز تعویض کردن تایر هیچ راه حل دیگری باقی نمی ماند. به منظور پیشگیری از بروز این مشکل بهتر است به هنگام پنچری با تایرهای تیوب دار، تا جای ممکن از حرکت خودداری کنید یا در صورت لزوم به حرکت، به آرامی حرکت و یا ترمز کنید.
پنچرگیری تایرهای تیوب دار نیازمند باز شدن تایر و خروج تیوب از داخل آن و همچنین اعمال پنچرگیری از طریق چسب مخصوص یا دستگاه های حرارتی ویژه این کار در آپاراتی ها است و این بدان معناست که در صورت پنچر کردن تایر تیوب دار بهتر است از اتلاف وقت خودداری کرده و بالا فاصله تایر زاپاس را جایگزین کنید.
اما در تایرهای تیوبلس طراحی به گونه ای است که دیواره و کف تایر همگی ضخیم تر طراحی شده و وظیفه نگهداشتن هوا درون تایر را بر عهده دارند. از این رو هرگونه سوراخی که از هرجای دیواره عبور کند منجر به خروج هوا و پنچری تایر می شود. دقت داشته باشید که حرکت با تایر پنچر از هر نوع که باشد به دیواره تایر فشار زیادی آورده و رینگ می تواند به سرعت تایر را پاره کند. این اتفاق در تایر های تیوبلس به دلیل داشتن دیواره محکم تر سریع تر اتفاق می افتد و از آنجایی که کل تایر وظیفه نگهداشتن هوا درون خود را برعهده دارد پارگی جداره آن به معنای بلااستفاده شدن تایر است.
اما تایرهای تیوبلس یک مزیت بسیار بزرگ در مقایسه با نمونه های سنتی تیوب دار دارند و آن هم امکان پنچرگیری ساده و سریع با استفاده از کیت پنچرگیری قابل حمل است که با قیمت بسیار پایین به سادگی قابل خریداری و استفاده است و از این رو به همراه داشتن آن در هر خودرو یک الزام است.
این کیت ها شامل دو ابزار نوک تیز و چند رشته الیاف قطور نخی آغشته به چسب مخصوص است. نحوه کار با این کیت پنچرگیری به این صورت است که ابتدا با بیرون کشیدن قطعه ای که موجب پنچری شده است و پیش از خروج کامل باد از تایر (یا باد کردن مجدد تایر پیش از استفاده از کیت) یکی از این ابزار نوک تیز که دارای نوک تیز و بسیار زبر است را به منظور پاکسازی و گشاد کردن محل پنچر شدگی به داخل سوراخ فرو می کنند و با حرکت رفت و برگشتی دیواره محل سوراخ شده را از هرگونه آلودگی پاک می سازند.
سپس بلافاصله درحالی که باد هنوز با فشار از سوراخ به بیرون رانده می شود وابسته به ابعاد سوراخ یک تا دو الیاف نخی قطور آغشته به چسب را درست از وسط در شکاف نوک تیز ابزار دیگر جایگذاری می کنند. سپس نوک تیز ابزار نگهدارنده الیاف را با فشار زیاد تا و اندازه ای (وابسته به نوع و ضخامت تایر) که حدود 2 تا 3 سانتی متر از دو سر الیاف از تایر بیرون بماند داخل تایر فرو می کنند.
شدت اصطحکاک و کوچک بودن سوراخ باعث می شود که هنگام بیرون کشیدن ابزار از درون سوراخ، الیاف های آغشته به چسب در سوراخ جا مانده و ابزار به تنهایی از سوراخ خارج شود.
درصورتی که این عمل با دقت و بر اساس ویژگی های سوراخ نظیر زاویه، ابعاد و عمق انجام گرفته باشد به محض بیرون کشیدن ابزار و جایگذاری الیاف درون سوراخ پنچری بلافاصله رفع شده و نشتی باد بند می آید. سپس مقدار اضافه و بیرون زده الیاف را تا همسطح شدن ان با سطح تایر با سیم چین یا قیچی قطع می کنند و تایر بلافاصله آماده باد شدن و استفاده مجدد است.
انجام صحیح این کار کمی تمرین و تجربه می طلبد. از این رو درصورت عدم رضایت از نحوه پنچرگیری می توانید بلافاصله با کمک انبردست الیاف را از تایر خارج کرد و با تکرار فرایند به نتیجه مطلوب تری رسید.
توجه داشته باشید که این نحوه پنچرگیری ویژه سوراخ در کف تایر (محل برخورد تایر با زمین) است و درصورت سوراخ شدن تایر از ناحیه دیواره، پنچرگیری با کمک دستگاه های حرارتی و ترمیم لاستیکی صورت می گیرد که به جوش دادن تایر معروف است و وابسته به شدت و میزان گسستگی دیواره نه تنها دوام نهایی تایر ترمیم شده ممکن است تحت تاثیر قرار بگیرد بلکه ممکن است به دلیل اضافه شدن چند گرم لاستیک به یک قسمت، پس از نصب تایر در رینگ نیاز به بالانس کردن کل چرخ باشد.
پنچر شدن با تایر تیوبلس روش ترمیمی بسیار ساده و ارزان قیمت دارد. کافی است که کیت ارزان قیمت پنچرگیری را با خود به همراه داشته باشید و کار کردن با آن را چند بار تمرین کنید.
خبرنگار خودروکار: مصطفی انیسی
انتهای پیام/
شاید جالب باشد که بدانید کلمه پنچر ریشه در زبان لاتین دارد که بعد ها در زبان انگلیسی به پانکچر (Puncture به معنای سوراخ کردن) و در فارسی به پنچر بدل شد.
دسته بندی پنچری
به واسطه نوع تایر و محل سوراخ شدگی می توان پنچری را دسته بندی کرد. تایرها به دو نوع کلی تیوب دار و بدون تیوب یا تیوبلِس تقسیم بندی می شوند که به واسطه این تقسیم بندی شکل طراحی و عملکرد ان ها کمی با هم متفاوت است.
در تایرهای تیوب دار سوراخ شدن تایر تا زمانی که به تیوب آسیبی نرساند مشکلی به وجود نمی آورد اما به محض سوراخ شدن تیوب و خارج شدن باد از آن که موجب فرو نشستن تایر می شود می تواند عواقب بدتری به همراه داشته باشد. در این حالت اگر با خودرو یا موتورسیکلت پنچر مجهز به تایرهای تیوب دار، به ناگه شتابگیری یا ترمز گیری کنید ممکن است تیوب در تایر چرخیده و از ناحیه ولو (Valve) دچار پارگی شود. در این صورت جز تعویض کردن تایر هیچ راه حل دیگری باقی نمی ماند. به منظور پیشگیری از بروز این مشکل بهتر است به هنگام پنچری با تایرهای تیوب دار، تا جای ممکن از حرکت خودداری کنید یا در صورت لزوم به حرکت، به آرامی حرکت و یا ترمز کنید.
پنچرگیری تایرهای تیوب دار نیازمند باز شدن تایر و خروج تیوب از داخل آن و همچنین اعمال پنچرگیری از طریق چسب مخصوص یا دستگاه های حرارتی ویژه این کار در آپاراتی ها است و این بدان معناست که در صورت پنچر کردن تایر تیوب دار بهتر است از اتلاف وقت خودداری کرده و بالا فاصله تایر زاپاس را جایگزین کنید.
اما در تایرهای تیوبلس طراحی به گونه ای است که دیواره و کف تایر همگی ضخیم تر طراحی شده و وظیفه نگهداشتن هوا درون تایر را بر عهده دارند. از این رو هرگونه سوراخی که از هرجای دیواره عبور کند منجر به خروج هوا و پنچری تایر می شود. دقت داشته باشید که حرکت با تایر پنچر از هر نوع که باشد به دیواره تایر فشار زیادی آورده و رینگ می تواند به سرعت تایر را پاره کند. این اتفاق در تایر های تیوبلس به دلیل داشتن دیواره محکم تر سریع تر اتفاق می افتد و از آنجایی که کل تایر وظیفه نگهداشتن هوا درون خود را برعهده دارد پارگی جداره آن به معنای بلااستفاده شدن تایر است.
اما تایرهای تیوبلس یک مزیت بسیار بزرگ در مقایسه با نمونه های سنتی تیوب دار دارند و آن هم امکان پنچرگیری ساده و سریع با استفاده از کیت پنچرگیری قابل حمل است که با قیمت بسیار پایین به سادگی قابل خریداری و استفاده است و از این رو به همراه داشتن آن در هر خودرو یک الزام است.
این کیت ها شامل دو ابزار نوک تیز و چند رشته الیاف قطور نخی آغشته به چسب مخصوص است. نحوه کار با این کیت پنچرگیری به این صورت است که ابتدا با بیرون کشیدن قطعه ای که موجب پنچری شده است و پیش از خروج کامل باد از تایر (یا باد کردن مجدد تایر پیش از استفاده از کیت) یکی از این ابزار نوک تیز که دارای نوک تیز و بسیار زبر است را به منظور پاکسازی و گشاد کردن محل پنچر شدگی به داخل سوراخ فرو می کنند و با حرکت رفت و برگشتی دیواره محل سوراخ شده را از هرگونه آلودگی پاک می سازند.
سپس بلافاصله درحالی که باد هنوز با فشار از سوراخ به بیرون رانده می شود وابسته به ابعاد سوراخ یک تا دو الیاف نخی قطور آغشته به چسب را درست از وسط در شکاف نوک تیز ابزار دیگر جایگذاری می کنند. سپس نوک تیز ابزار نگهدارنده الیاف را با فشار زیاد تا و اندازه ای (وابسته به نوع و ضخامت تایر) که حدود 2 تا 3 سانتی متر از دو سر الیاف از تایر بیرون بماند داخل تایر فرو می کنند.
شدت اصطحکاک و کوچک بودن سوراخ باعث می شود که هنگام بیرون کشیدن ابزار از درون سوراخ، الیاف های آغشته به چسب در سوراخ جا مانده و ابزار به تنهایی از سوراخ خارج شود.
درصورتی که این عمل با دقت و بر اساس ویژگی های سوراخ نظیر زاویه، ابعاد و عمق انجام گرفته باشد به محض بیرون کشیدن ابزار و جایگذاری الیاف درون سوراخ پنچری بلافاصله رفع شده و نشتی باد بند می آید. سپس مقدار اضافه و بیرون زده الیاف را تا همسطح شدن ان با سطح تایر با سیم چین یا قیچی قطع می کنند و تایر بلافاصله آماده باد شدن و استفاده مجدد است.
انجام صحیح این کار کمی تمرین و تجربه می طلبد. از این رو درصورت عدم رضایت از نحوه پنچرگیری می توانید بلافاصله با کمک انبردست الیاف را از تایر خارج کرد و با تکرار فرایند به نتیجه مطلوب تری رسید.
توجه داشته باشید که این نحوه پنچرگیری ویژه سوراخ در کف تایر (محل برخورد تایر با زمین) است و درصورت سوراخ شدن تایر از ناحیه دیواره، پنچرگیری با کمک دستگاه های حرارتی و ترمیم لاستیکی صورت می گیرد که به جوش دادن تایر معروف است و وابسته به شدت و میزان گسستگی دیواره نه تنها دوام نهایی تایر ترمیم شده ممکن است تحت تاثیر قرار بگیرد بلکه ممکن است به دلیل اضافه شدن چند گرم لاستیک به یک قسمت، پس از نصب تایر در رینگ نیاز به بالانس کردن کل چرخ باشد.
پنچر شدن با تایر تیوبلس روش ترمیمی بسیار ساده و ارزان قیمت دارد. کافی است که کیت ارزان قیمت پنچرگیری را با خود به همراه داشته باشید و کار کردن با آن را چند بار تمرین کنید.
خبرنگار خودروکار: مصطفی انیسی
انتهای پیام/
روزنامه های اقتصادی
آخرین اخبار
